Ik kwam het pas terug tegen, het cahier, nu alweer tien jaar geleden door de Rudolf Steiner Academie gepubliceerd, waarin enkele geslaagde oud-leerlingen van de steinerschool hun verhaal doen. Maar er scheelt iets aan.
Dat het boekje propaganda is tot daaraantoe. Het gezegde dat een goed product zichzelf verkoopt en daarom geen reclame nodig heeft, is aan steinerscholen blijkbaar niet besteed. Ik begrijp ook dat steinerscholen aan een positief imago moeten werken en daarvoor geen oud-leerlingen gaan uitkiezen die doelloos in de wereld rondzwerven, met als enige bagage een rugzak vol filosofische beschouwingen. Maar is het echt nodig de waarheid geweld aan te doen door het zo voor te stellen alsof wat de geïnterviewde leerlingen hebben bereikt aan hun steinerschool te danken is? Of hebben die oud-leerlingen niet alles gezegd? Want uit de eerste hand weet ik namelijk dat niet alle door de auteurs, Werner Govaerts en Lucie Spranghers, ten tonele gevoerde oud-leerlingen even goede herinneringen aan hun steinerschooltijd hebben. Het vervelende is dat ik daar niet over kan uitweiden zonder mijn bronnen prijs te geven. Het is namelijk een hele kleine wereld, die steinerschoolbeweging. Maar groot zijn de verhalen die de wereld worden ingestuurd. Als de boot echter te veel naar één kant overhelt, heb ik de neiging om naar de andere kant te bewegen.
En via internet is het gemakkelijk om aan te tonen dat er zowel oud-leerlingen als ouders zijn die geen blad voor de mond nemen. Een aantal daarvan is al op bezoek geweest op deze site of heeft me geschreven, opgebeld of gewoon aangesproken. Een handvol van die uitspraken van ouders en oud-leerlingen vind je door de linken hieronder aan te klikken. Eén bericht heeft zelfs ondanks dat het een beetje droevig is, toch nog iets geestigs. Gewoon omdat het zo typerend is. Het is trouwens een van de zeldzame berichten van een leerling.
Update 12/03/2011: De reactie van de leerling waarnaar bovenstaande link verwijst is verwijderd. Daarom is de tekst hier toegevoegd.
Héhow,
mij ouders zijn veer steiner mensen en zo me van die boidenamische dingen en al en naar zo een speciale dokter die u dan zo raare bollekes geeft .
MA ik ben da gelijk echt str*nt beu dienen antrofosofischen boel…
Ik mag ook niet op den pc ( nu vraagde u af hoekunde da tan schrijven, stiekem), ik heb echt het gevoel dat ik in de oertijd woon ,we hebben geen tv,k heb geen gsm, heel ons huis in in van die leijke pastel kleurkes en ik zit op een steinerschool ( in ……) ma wete ik ben nen gast en ik wil niet met pastel kleurige linnen broeken rond lopen. Van mij zussen krijg ik soms kleren , echte broeken jaens enz… dan moet ik eerst uit huis gaan met een linnen broek en dan in de berging een andere broek aan doen … mij ouders krijgen een crisis als ze mij zo zien…ook scheer mesjes zijn niet van de orde … je moet laten groeien wat groeit wtf…
K heb het er als overgehad ze ma een maal steiner altijd steiner…mensen verschieten er van hoe mager ik ben ma das niet moeilijk ze wa krijg ik te eten, biologischverandwoorde rijst, met biologisch verandwoorde kip enz… alles is van weleda, ik mag geen gwne deo spuit of zo neeh het MOET van weleda….
WAAHHHHAHHHHAHHHA ik HAAT dienen steiner zever zo zot… Ik mag zelfs niet naar een andere school … pff echt k*t
hebben jullie raad ….
(einde update)
Oud-leerlingen vertellen
Rampzalig jaar: steinerschoolleraar over zijn schooltijd
Goede voornemens: over gebrek aan schrijfvaardigheid (Update 06/04/09: link verwijderd, omdat de tekst waarin een oud-leerling getuigt van zijn gebrekkige taalvaardigheid, die hij heeft opgelopen op een steinerschool, is verwijderd)
Klappen krijgen: reactie op een artikel over straffen in steinerscholen
Straffen: nog een reactie op artikel over straffen in steinerscholen
Antroposofisch voetballen: artikel van publicist Daniel Teeboom over geweld op steinerscholen
Over geschiedenisonderricht: reactie op ‘Racismedebat’
Abnormale antroposofen: op een forum over antroposofie
…aber herr doktor hat gesagt: over racisme en antroposofie
Respect en opluchting: reactie op racismedebat
Over pesten: reactie in De Standaard online
Achterstand: over incapabele leraren
Ouders aan het woord
Ergernissen: bericht op een forum
Over informatie weigeren: reactie op artikel ‘Informatierecht’
Pleidooi voor actualiteit op de steinerschool: artikel van historicus Alderik Visser
Vooral niet praten: blog van pedagoog en vaderrechtenactivist Joep Zander
Uit de Vrije School geklapt: schotschrift Toos Jeurissen over racisme in het curriculum
Zwijgen!: reactie op ‘Gewoon doen alsof ze niet bestaan…of negeren’
Racisme op school: reactie op ‘Antroposofie geen schadelijke sekte?’
Geen kunst: reactie op ‘De steinerschool informeert’
In de rubriek ‘klachten‘ op deze site vind je nog enkele verhalen van ouders. Er is op internet nog heel wat meer te vinden van ouders en oud-leerlingen van steinerscholen. Vooral op forums kan je de meest openhartige uitspraken vinden, omdat mensen hun identiteit daar beschermd is dankzij een ‘nickname’.
Ramon DJV
Dat berichtje van die leerling bewijst ook nog hoezeer er ook een economische structuur achter deze organisatie zit. Weleda, Triodos, Steinerscholen etc. Qua imagebuilding allemaal anti-consumptiemaatschappij maar wie de samenhang van deze org. even bekijkt begrijpt dat er hier mensen zijn die met deze kwak grof geld verdienen.
Beste s…,
Je bevindingen komen blijkbaar overeen met die van de parlementaire onderzoekscommissie naar de sekten. Die verwoordde het zo:
Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers
GEWONE ZITTING 1996-1997(*) 28 APRIL 1997
______
PARLEMENTAIR ONDERZOEK
met het oog op de beleidsvorming ter bestrijding van de onwettige praktijken van de sekten en van de gevaren ervan voor de samenleving en voor het individu, inzonderheid voor de minderjarigen
9. Hoorzitting met de heren J. Borghs en L.Vandecasteele, bestuurders van de Antroposofische Vereniging in Belgiê
b) Vragen van de leden (van de commissie, RDJV)
5° Vermenging van levensbeschouwelijke, pedagogische, medische en commerciële doelstellingen.De heer Vandecasteele geeft toe dat zulks bij sommigen inderdaad zo kan overkomen, maar dat het helemaal niet verboden is om degelijke produkten te commercialiseren.
Er wordt opgeworpen dat de beweging over een volledig netwerk beschikt. Eerst is er een wijsgerige benadering van de psyche, dan de voorschrijver en ten slotte een onderneming die een produkt commercialiseert dat zowel psychische als fysieke moeilijkheden oplost. Het is een echt circuit. De heer Borghs geeft toe dat dit inderdaad als een totaalproces kan worden beschouwd. Datzelfde geldt overigens voor de biologisch-dynamische landbouw;
de personen die daarvoor interesse hebben, willen hun kennis ook in de praktijk omzetten. Er is overigens bij het publiek ook vraag naar dergelijke produkten.
http://www.dekamer.be/FLWB/pdf/49/0313/49K0313007.pdf
Als het niet bij wet verboden is, is het ok?
Dat is o.a. één van de aanwijzingen. Een andere is dat in de overkoepelende organen, directiecomité’s of raden van bestuur zo u wil van al deze organisaties, bedrijven, spirituele gemeenschappen/groepen enz. allemaal dezelfde namen voorkomen.
Het is niet 100 procent hetzelfde maar wel vergelijkbaar met de werkwijze van scientology. Scientology is officiëel ook een totaal losstaande organisatie zoals Steinerscholen maar andere organisaties zoals Narconon of ‘wetenschapsprojecten’ blijken bestuurd te worden door dezelfde personen en er blijken nauwe samenwerkingen te bestaan. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld de Steinerscholen en alle biologisch-dynamische org., alternatieve banken, kledinglijnen, verzorging, medische programma’s (vooral homeopathische wereld) enz.
Het behoeft geen betoog dat in al die sectoren vaak dezelfde namen opduiken als aandeelhoders/bestuursleden/belanghebbenden die ook voorkomen bij de besturen van Steinerscholen. Door dit feit is er bij Steinerscholen dus ook zeker sprake vaneen economisch aspect dat van elke leerling (en diens familie) ook een consument maakt voor een bepaald soort producten. Leerling of consument? Bij veel Steinerscholen is die grens heel dun of onbestaande…
Ja, die familienamen, het is wat. Ik denk dat er binnen de beweging mensen zijn die gaan zwijmelen als ze een bepaalde naam horen. Zeker als daar veel prestige mee gemoeid is.
De vergelijking antroposofische beweging/Scientology duikt wel vaker op. En op het eerste zicht, ik ben eens gaan kijken op wikipedia, lijken beide concepten inderdaad ook sterk op mekaar. Eén profeet, pseudowetenschap, wereldvreemd, etc…
http://nl.wikipedia.org/wiki/Scientology
Dat de grens tussen leerling en consument dun is…daar heb ik nog niet bij stilgestaan. Heb je dat zelf als leerling zo ervaren dan? Of heb je dat achteraf pas waargenomen? Geeft wel stof tot nadenken.
Als ouder van kinderen op de steinerschool herinner ik me vooral dat sprekers vanuit antroposofische bedrijven werden uitgenodigd om te komen spreken op de zogenaamde ‘ouderschool’. Een soort extra ouderavond waar dan (correctie) bijvoorbeeld het belang van natuurlijke verzorging (verzorgingsproducten) werd benadrukt.
Ach ja, in Leuven stond ook elke week een bio-boer, zoon van een steinerrschoolleerkracht, gewoon met zijn bestelwagen op het schoolterrein handel te drijven. En soms was er een bio-bakker ook.
Kwam me toen niet vreemd voor, maar nu plots wel.
Wat je daar aanhaalt is iets dat inderdaad niet meteen opvalt maar het klopt wel. Daarnaast is het ook bon ton in de ‘antroposofische gemeenschap’ om uit te pakken met een alternatieve levenswijze (wat dus ook consumptie binnen dezelfde gemeenschap inhoudt). Het is zelfs zo dat dit onderhuids wordt geforceerd. Mensen (ouders/kinderen enz.) die niet bio eten e.d. worden vak scheef bekeken. Ouders van kinderen die zich ’te hip’ kleden worden er op aangesproken en letterlijk doorverwezen naar bepaalde zaken. Dit zijn maar enkele voorbeelden maar het doet zich voor voor elk segment van deze markt (voeding, kleding, geneesmiddelen/wijzen, verzorging enz.)
Mensen die niet toegeven aan deze ‘lokroep’ worden binnen de Steinergemeenschap (net als mensen die kritiek hebben op Steiner of de antroposofie) weggehoond en zullen er waarschijnlijk niet lang nog deel van uitmaken.
En zo krijg je dan volgens mij mensen die een dubbelleven gaan leiden (of lijden). Mensen gaan dan zaken die tot hun persoonlijk leven behoren, verzwijgen uit angst om met de nek te worden aangekeken. Stil houden dat men TV of computer heeft, is bijvoorbeeld iets dat ik nogal veel ben tegengekomen.
‘Hip’ zijn kan inderdaad op weinig bijval vanuit antroposofische hoek rekenen. Toen ikzelf met een trendy zonnebril en dito kapsel op school verscheen, werd ik zowaar met angstige ogen bekeken. Er werd ook niet letterlijk of direct iets van gezegd, maar alleen met een afkeurende toon gesuggereerd dat ik ‘er als een homo uitzag’, ‘ik er verdacht uitzag’, ‘ik veranderd was’, etc… Kortom kwam het hier op neer: ‘Jij lijkt wel werelds, dat willen wij niet.’ Als volwassene had ik daar geen last van, maar kan me inbeelden dat het voor tieners afgrijselijk moet zijn om zo te worden afgekeurd. Ik heb zo wel enkele verhalen gehoord van steinerschoolleerlingen die in een dip terechtkwamen omdat ze door de klas niet werden geaccepteerd wegens ’te trendy’.
je ziet, je hebt het zelf ook al ervaren. Als je als volwassene daartegen bestand bent (peer pressure) is dat allemaal zo erg niet. maar veel mensen die voor de antroposofische benadering kiezen zijn nogal zweverige en onzekere mensen die wel snel beïnvloedbaar zijn. Laat staan hun kinderen die door hun woeligste jeugdjaren gaan (pubers dus).
Naar eigen ervaring is de afkeuring van wetenschap en moderne levenswijze er enkel en alleen voor een consumptiegedrag binnen de eigen organisaties te bevorderen. Dit is perfect vergelijkbaar met de afkeuring van de medische wetenschap in sekten om alzo eigen remedies en boeken aan te bevelen (met aangepaste tarieven en winstmarges uiteraard).
Niet dat de Steinerschool voldoet aan de term sekte maar de sociale controle is er wel. Sommigen (vooral hooggeplaatsten binnen de school) gebruiken dit om via de processen hierboven beschreven de eigen markt in alle segmenten te laten floreren bij het doelpubliek. Leerling = consument al zal deze redenering natuurlijk staalhard ontkent worden en is ze niet 100 procent hard te maken.
Wat ik me dan vooral afvraag, want dat houdt me heel sterk bezig. Gaat die beïnvloeding, die peer pressure, dan ook niet verder dan alleen het uiterlijke (koop)gedrag? Worden jongeren dan ook niet in hun eigenheid en gedachten beïnvloed?
Misschien weet jij daar iets van? Je lijkt me goed thuis in de werkwijze van sekten of nieuwe religieuze bewegingen.
Het is in ieder geval zo dat ik heb kunnen vaststellen dat wanneer jongeren van gescheiden ouders één ouder hadden die kritisch stond t.o.v. de Steinerschool de jongeren binnen de school naar de andere ouder (die positief stond t.o.v. de antroposofie) werden toegedreven. Er is dus wel degelijk sprake van een psychologische beïnvloeding.
Ik postte ook al in een andere topic dat binnen het Steineronderwijs discussiëren en kritische meningen uit den boze zijn. Niet alleen voor ouders maar eigenlijk vooral voor leerlingen. Leerlingen leren dus niet kritisch zijn, over politiek bijvoorbeeld wordt nooit of heel summier en oppervlakkig gehandeld. Over abstracte zaken zoals ‘het licht’ e.d. wordt er veel gepraat. Maar ook hier is het eenrichtingsverkeer met verplichte (blinde) acceptatie. In die zin is het sektarische karakter toch niet te onderschatten.
Pubers zijn heel makkelijk te beïnvloeden en ik ben er zeker van dat de zwakkere karakters door dit eenrichtingsverkeer worden klaargestoomd voor een volledig antroposofisch leven. Dit houdt natuurlijk ook een continuïteit in voor de Steinerscholen en heel de markt die er achter zit, gezien deze mensen later waarschijnlijk hun kinderen er ook zullen naartoe sturen en ook deel zullen laten uimaken van het alternatieve antroposofische circuit (school, voeding, gezondheidszorg etc.).
Op de site van de bekende Nederlandse misdaadjournalist Stan de Jong ontspon zich onlangs een interessante discussie over methodescholen. Een oud-leerling van Vrije School Den Haag, de eerste Nederlandse steinerschool, kwam met verbijsterende ontboezemingen. Wie het artikel en de discussie wil lezen, heeft deze link maar te volgen (moderatie: link geüpdate) http://www.hetnieuwejournaal.nl/2009/02/28/leve-de-gewone-school/ . Om de lezer een idee te geven waarover deze oud-leerling het zoal heeft volgen hieronder enkele citaten.
Reactie 14: ‘Ik kon mijn hard ophalen om mijn rijkelijk aanwezige vage talenten een kans te geven. Uiteindelijk ben ik van school gestuurd om dat ik geen trek had in de pedofiele avances van de stichter van de Haagse Vrije School, ene Daan van Bemmelen. In die tijd een vieze amechtige ouwe stiekeme flikker. Iedereen die er van af wist, is van school gestuurd. Allemaal goed terecht gekomen overigens…’
Reactie 22: ‘Maar ook de leeraar Frans, ene Veltmann die altijd zijn minachting voor de jeugd deed gelden maar er wel met een leerlinge vandoor ging. Zo ook de leeraar Duits, ene Lafré ging er met een jonge blom uit onze klas vandoor. Dat was nog eens pedagogisch verantwoord. HAHAHA.
De periode geschiedenis hield altijd op voor de tweede wereldoorlog en negers waren kinderen die je ook als zodanig moest behandelen. ‘
Reactie 24: ‘LS…Ramon… Ik vrees dat je het moet doen met wat ik hier te berde breng. Het is voor mij lang een traumatische ervaring geweest dat ik met een perverse pedo als Daan van Bemmelen in aanraking ben geweest. En dan van school gestuurd worden ondanks het feit dat ik ook nog eens een uitstekend getuigschrift had, heeft mij jarenlang in mijn dromen achtervolgd. Maar dat Steiner en de Vrije School racistische trekjes hebben, is voor mij zo duidelijk als wat. In mijn tijd hadden we ook rassenleer met een grote plaat met afbeeldingen van alle menselijke rassen en hun eigenschappen. (Michael Jackson is vast door zo een schoolplaat geinspireerd toen hij de song maakte Black or White )Er hing dan een vreemde sfeer in de klas die je kon snijden. Iedereen voelde aan dat het ergens niet klopte.’
Veltman en Van Bemmelen? Dat zijn wel heel grote namen in de steinerschoobeweging. Misschien is dit wel iets om later een artikel aan te besteden?
Loverdale !
Mooi vehaal van die arme jongen met dat rare Demeter eten etc. In mijn tijd was er een duidelijke scheiding tussen de leerlingen van de sofen adepten en de leerlingen van wie de ouders het lesgeld op moesten brengen. Hoe dan ook werd geprobeerd om ons als moeizaam getollereerde ongelovigen het Loverdale brood op te dringen. Dat moest dan helemaal uit Zeeland komen en was zo hard dat het alleen maar geschikt was om mee te voetballen of om elkaar de hersens mee in te slaan. Geen wonder dat de gemiddelde Soof er uit zag als een wandelende dode en wij er zondig en levendig bij liepen. Op het jaarlijkse schoolfeest mocht geen Coca cola gedronken worden. Op zich misschien een wijs besluit. Wel was daar Trio Vruchtenlimonade… In mijn schooltijd nog eens een vacantiebaantje gehad bij die fabriek in Den Haag. Geen vrucht gezien ! Wel containers met gifkleurige suikeroplossingen die als basis diende voor onze alternatieve en gezonde schoolfeest drank… Gaat nergens over maar toch !
Bijzonderheid: Loverendale was net voor en tijdens W.O 2 in handen van Hans Heinze, een antroposoof die dienst deed als officier in het Duitse leger. Toen de geallieerden binnenvielen moest Heinze de benen nemen.
http://www.loverendale.nl/organisatie/geschiedenis/
Het grote keurmerk van de antroposofische landbouw is Demeter. Die van Demeter hadden ook zo hun connectie met de machthebber.
http://www.waldorfcritics.org/active/articles/Staudenmaier.html
Beste Ramond,
Na wat omzwervingen op het internet kwam ik je site weer tegen… Goed dat je in deze krankzinnige tijden waar het Satanisme hoogtij viert je strijd niet opgeeft. Ook Steiner was een Satanist en als hij nu nog geleefd zou hebben ook vast een goede vriend van Joris Demmink en consorten. Ik kwam ook een artikel tegen over Okkulte-NaZis : It began in Gemany… In dit artikel wordt Steiner genoemd als: Lid van de Thule Society. Vrijmetselaar. Theosoof. Grandmaster in the lodge of Mystica Aeterna. Vriend van Vladimir Lenin. Lid van de order Ordi Tempil Orients (OTO) berucht en specialist in rituele kinderverkrachting en moord ! Met de beginselen van dit zwijn heb ik dan het beste deel van mijn jeugd laten bederven… Nou ja ! (ha) zo erg was het bij mij niet maar de ouders van vandaag kunnen niet meer zeggen: Wir haben es nicht gewuszt !
Keep u the good work !
Caesar…
Via deze link is te lezen hoe Adele van der Plas getuigd voor het Amerikaanse congres:
http://www.katholieknieuwsblad.nl/nieuws/item/2663-van-der-plas-in-amerika-nederlandse-media-gemuilkorfd-over-demmink.html
De frustratie bij de politiemensen en journalisten wordt door het vertragen en de andere kant op moeten kijken steeds groter.Dit maakt de onderzoekende geest wel scherper en hongeriger.
Het zal een kwestie van tijd zijn, de druk wordt een keer te groot, zeker nu men in het buitenland grote vraagtekens heeft over dit onderzoek en de rechtsgang in Nederland.
Rudolf Steiner had wel een opmerkelijke vrienden kring evenals opmerkelijke hobby’s.
Dat deze hobby’s nogal eens navolging krijgen bij fundametalistische antroposofen kunnen we over mee praten.
Dag Caesar,
Weet jij misschien nog de titel of de auteur van dat artikel waarnaar je verwijst?
Ik wist al wel dat Rudolf Steiner lid was van enkele bedenkelijke clubs, maar niet dat het er zoveel waren zoals jij weergeeft.
Interessant artikel.
Wat ik wel heb gemist, is een verwijzing naar journalist Micha Kat van Klokkenluider Online http://www.klokkenluideronline.is/ Het is Micha Kat die zich als een pitbull in de zaak Demmink heeft vastgebeten en is blijven aandringen op vervolging. https://www.demminkdoofpot.nl/home.html
Men heeft Micha Kat op allerlei manieren proberen te muilkorven en hij is voortdurend als een soort idioot neergezet. Desondanks heeft de man volgehouden en wordt uiteindelijk zijn gelijk bevestigd.
Wie aan waarheidsvinding doet, wordt wel vaker als een soort gek neergezet. Er is bijvoorbeeld een antroposofisch leraar die het zelfs de moeite vindt om een lasterend artikel te schrijven, louter en alleen om me neer te zetten als ‘de dorpsgek van de antroposofische vereniging’.
Hallo Ramon,
Ik zal je de link geven en dan zoeken op pagina 8 van totaal 24 pagina’s die voor eens en voor altijd duidelijk maken wat een smeerlapperij het allemaal is en in welke context de Antroposofie zich bevindt… http://okkulte-nazis.blogspot.nl/2011/02/it-began-in-germany_24.html
Okay Ramon ! Keep UP the good work ! (Nu goed geschreven !)
Caesar…
Het blijft flink tekeer gaan rond de vermeend pedofilie- en misbruikzaken in Nederland. Zie link:
http://sp00kje.nl/2013/03/11/schokkende-berichten-bij-ovse-over-hoofdgetuigen-tegen-demmink/
Het doet Nederland zeer zeker geen goed, al zie je ook de bereidheid van de overheid zaken op te pakken, kijkend naar de onderzoeken in de RK, Jeugdzorg en de antroposofische jeugdzorginstellingen.
Ik vergeet niet snel de petitie die Bernard Lievegoed ondertekende om seks met minderjarigen goed te keuren en uit de strafbaarheidstelling te halen. http://www.pnvd.nl/verantwoord.html#citaat113
Volledige lijst ondertekenaars: http://www.antroposofia.be/steinerschool/wordpress/ook-misbruik-in-steinerscholen/#comment-1855
De moraal binnen de antroposofische werkgebieden rond dit thema
blijf schokkend. De misbruikzaken die naar voren zijn gekomen binnen de antroposofische werkvelden zijn hiervoor het bewijs.
Maar als de roergangers van deze beweging deze moraal steunen en uitdragen, zijn de onthullingen niet vreemd, maar wel uiterst ernstig en zorgelijk.
In de pers (JM Ouders)
In de rubriek Had ik maar nooit… komt elke week een moeder aan het woord met spijt. Of ze nou spijt heeft van flesvoeding, een abortus of het moederschap. Deze moeders hebben allemaal iets met elkaar gemeen en dat is dat ze ergens spijt van hebben. Deze week vertelt Tamara waarom zij er spijt van heeft dat ze haar dochter naar de vrije school heeft gedaan.
“Mijn dochter is inmiddels van deze school af en zit op het vervolgonderwijs, maar haar basisschoolperiode heeft haar behoorlijk beschadigd en ze heeft een aardig trauma opgelopen. Nu ze eindelijk van school af is, komen er steeds meer dingen boven tafel die destijds zijn voorgevallen.
https://www.jmouders.nl/had-ik-maar-nooit-vrije-school/