Vorige week vroeg ik me in mijn bericht van 10 september af waar de antroposofen zitten als over racisme bij Rudolf Steiner en de antroposofie wordt gediscussieerd. Wel, op de weblog van Michel Gastkemper, onder andere redacteur van de Rudolf Steiner Vertalingen, kreeg ik alvast een antwoord op die vraag.
Michel schrijft bijna dagelijks over antroposofie en haar werkgebieden, waarbij hij kritische vraagstukken niet uit de weg gaat. Zo wijdde hij vanaf 6 september tot nu maar liefst 5 artikelen aan de door Floris Schreve aangekaarte racismekwestie in de antroposofie (ook op deze site). Op een gegeven moment kwam vanuit antroposofische hoek zelfs een zeer uitgebreide reactie van Paul Heldens, die op Antrovista een 8 pagina’s lang betoog hield, waarbij zowel Gastkemper als Schreve stevige kritiek kregen te verduren, maar op het artikel van Schreve niet met argumenten werd ingegaan. Heldens artikel is na enig gediscussieer ondertussen verwijderd.
Eerder hadden Floris Scheve, Michel Gastkemper en ikzelf naar aanleiding van Heldens artikel gereageerd op Antrovista, waarbij de een al nadrukkelijker dan de ander, liet blijken dat enige argumentatie niet zou misstaan. Daaraan werd gevolg gegeven, maar niet op de manier waarop gehoopt werd. Gisteren, 15 september, liet Michel Gastkemper middels zijn blog weten dat de discussie rond het artikel van Schreve ‘onderbroken’ werd. Op Antrovista werd de discussie gesloten. Ik geef hieronder dat deel van de discussie weer dat ook op de weblog van Michel Gastkemper terug is te vinden.
Discussie op Antrovista (reactie 3, 4 en 5 was ik vergeten en zijn op 16/9 om 19.54u toegevoegd)
- AntroBlog
We hebben hier, in de AntroBoulevard, te maken met wat vingeroefeningen – maar een échte AntroBlog is een maand of drie geleden opgestart door Michel Gastkemper, o.a. redacteur van de reeks Rudolf Steiner Werken en Voordrachten en voormalig redacteur van Motief.
Sinds 8 mei blogt Michel met een hoge frequentie en met een brede penvoering: van half werk houdt hij niet!
Zijn blogspot heet ‘Antroposofie in de pers’. Daarmee heeft hij een welomschreven terrein gekozen, maar dat terrein is uitgestrekt. Vandaar, en dat is aantrekkelijk, dat u op zijn blogspot een scala aan onderwerpen voorbij ziet trekken.
“In dit weblog wil ik ruimte geven om antroposofie, zoals zij in de media verschijnt, op haar merites te beoordelen. Vanuit een positieve instelling. Maar niet kritiekloos” – zo luidt zijn ‘beginselverklaring’.
Vandaag meldt Michel dat de Vereniging tegen de Kwakzalverij weer ten strijde is getrokken tegen de artsen die meewerkten aan het NCRV tv-programma ‘Uitgedokterd’.
- ‘Ik lees met genoegen de weblog van Gastkemper, want goed geschreven en informatief. Heikel vind ik niettemin dat hij zich op zaterdag 6 september laat inpakken door een zekere Floris Schreve, die zijn collega’s van De Brug als domme Belgen weglacht en Steiner als overtuigd racist ontmaskerd. Met dank aan Toos Jeurissen, Bram Moerland en Simpos-grootheid Jan Willem. Glimlachend kijkt Michiel Gastkemper toe en beweert dat het wel goed zit met die aardige knaap, een goudeerlijke oud-vrijeschoolleerling die boeiend over Irakese en Indiaanse kunst schrijft… De mens is een vat vol tegenstrijdigheden, nietwaar?’ Reactie van Paul Heldens
- ‘Een mens kun je herkennen aan zijn argumenten. Wat zijn de argumenten die hij aanneemt of verwerpt, of moet hij zijn toevlucht nemen tot denigrerende opmerkingen?’ Reactie van Michel Gastkemper
- Ik kom er net weer achter dat een mens ook een vat vol ‘ad hominem’ kan zijn. Reactie van Ramon De Jonghe
- Geachte heer Gastkemper, het spijt me als u bij mij slechts ‘denigrerende opmerkingen’ waarneemt. Ik ben niet geïnteresseerd in het beledigen of kwetsen van u of anderen en schrik van uw reactie. Ik weiger echter pertinent om in het openbaar een inhoudelijke discussie aan te gaan die alle argumenten slechts in één richting waardeert: de publieke bekentenis dat Steiner een racist was. Dat is m.i. de reactionaire kant van zo’n enorm eerlijke discussie. In China is de ‘culturele revolutie’ godzijdank voorbij, nu in antroposofenland nog, zeg ik maar. Héél kort samengevat: ‘antroposofisch racisme’ is een contradictio in termini. Reactie van Paul Heldens
- Beste Paul Heldens,
We spreken hier over een geesteswetenschap. Iemand heeft een publicatie hiervan bestudeerd en stelt daar indringende vragen bij. Misschien is zijn kennis van deze wetenschap te beperkt, waardoor hij deze onjuist beoordeelt. Maar ook dan mag hij een goed antwoord verwachten. Volgens mij gaat het er juist ‘om in het openbaar een inhoudelijke discussie aan te gaan die alle argumenten NIET slechts in één richting waardeert’, maar op de juiste waarde schat. Dus niet alleen maar stellige beweringen doen, in welke richting dan ook, maar zelf tot eigen argumenten komen en deze afwegen, om zo meer inzicht te krijgen. Daar is mijn weblog op gericht. Of moet je hier bang voor zijn? Reactie van Michel Gastkemper - Beste Michiel Gastkemper,
Ik stel voor dat u zelf in uw weblog aan Floris Schreve uitlegt hoe dat zit met Steiners boek over de volkszielen en de Eindrapportage van de z.g. Commissie van Baarda. Dat vergt weliswaar veel studie vooraf, maar ik twijfel er niet aan dat het resultaat de moeite waard zal zijn. Ik zal uw antwoorden aan Floris met genoegen lezen! Reactie van Paul Heldens - Ik heb het laatste bericht ‘Idioten’ (12/09) op de weblog Van Michel Gastkemper gelezen. Hij haalt enkele argumenten van Schreve aan, waarbij er maar één is waarbij ik twijfel, namelijk ‘het is een coherent onderdeel van een zeer uitgesproken racistisch vertoog’. Ik betwijfel sterk dat het een racistisch vertoog is in de gangbare betekenis van het woord; Die is toch haat spuien naar andere rassen? Zelf verkies ik: ‘Het is een coherent onderdeel van een uitgesproken visie waarin het maken van onderscheid tussen rassen, waarbij het ene ras hoger wordt geplaatst, meer aanzien krijgt dan het andere, essentieel is.’ Het is wel tekenend dat men zich in de antroposofische beweging wat dit onderwerp betreft, steeds probeert te drukken. Reactie van Ramon De Jonghe
- Beste Paul Heldens,
Hm… met alle respect, maar wat u schrijft komt niet erg sterk op mij over. U heeft eergisteren op deze site een uitvoerig artikel geplaatst met de titel ‘9/11 Heikele kwesties’. Hierin uit u stevige kritiek, onder meer op mij. Maar nu het er op aankomt omdat ik bij u doorvraag, lijkt het erop dat u geen thuis geeft en zich terugtrekt. Of zie ik dat soms verkeerd? Ondertussen probeer ik aan uw verlangen tegemoet te komen. Daartoe heb ik vandaag een nieuwe bijdrage over dit thema, met de titel ‘Misverstand’, op mijn weblog geplaatst. Reactie van Michel Gastkemper - Misschien vergis ik me, maar alhoewel er een lijvig rapport van meer dan 700 pagina’s over het steineriaanse racismevraagstuk is verschenen, lijkt dit vraagstuk nog verre van opgelost. Er blijven steeds maar mensen op te dagen die een andere oplossing vinden en die vaak ook nog weten te beargumenteren. Nu leren we op de steinerschool dat bijvoorbeeld wanneer wordt gevraagd wat 10 is, dat dat niet alleen 5+5 is, maar ook 4+6 enz… Behoren verschillende oplossingen als het om Steiners werk gaat niet tot de mogelijkheden? En zo ja, moeten die dan niet allemaal op juistheid gecontroleerd worden? Of zeggen we eenvoudigweg: 2+2=4, kous af? Reactie van Ramon De Jonghe
- Beste Paul Heldens,
Nu u zo’n uitvoerige reactie heeft geschreven op mijn beschouwing over de antroposofie, zou ik u willen vragen ook direct op mijn eigen blog te reageren. Lijkt me ook praktisch dat wij direct met elkaar communiceren en niet via/via. De url naar mijn artikel is http://florisschreve.blog-s.nl/2008/05/11/geloof-in-kabouters-atlantis-volkszielen-en-wortelrassen-en-pas-op-voor-dark-lord-ahriman-zwart-
magische-constructies-en-de-luciferische-verleiding-rudolf-steiner-en-de-antroposofie/#comments (ook voor geïnteresseerden, nu er een banner is geplaatst naar commentaar op mijn stuk, maar niet naar mijn stuk zelf). Overigens heet ik Floris Schreve en niet Felix Schreve, vriendelijke groet, Floris Schreve. Reactie van Floris Schreve - Naar aanleiding van zeven jaar “9/11” heb ik enkele dagen geleden een artikel gepubliceerd over “heikele kwesties”. De reacties hierop waren zodanig, dat mijn artikel contraproductief heeft uitgepakt. Daarom heb ik de webmaster gevraagd het artikel van de site te verwijderen. Ik wens de heren Michel Gastkemper en Floris Schreve van harte succes met de voortzetting van hun weblog. Reactie van Paul Heldens
- En deze discussie is hiermee gesloten. (We kunnen niet steeds maar op dezelfde trom blijven slaan.) Reactie van De Webmaster
Het lijkt erop dat (voorlopig) het deksel op het potje blijft.
Ramon DJV
De verdeeldheid over de rassenkwestie (Antrovista)
De Antroposofische Vereniging in Nederland over het racismeonderzoek
Ramon, heb besloten nog een kleine update te schrijven. Al was het inderdaad ‘eerst blazen, dan aftocht’ vermoed ik dat ik nog wel wat kan met verschillende literatuursuggesties van Paul Heldens. Zijn belangrijkste tip: ‘Antroposofie ter discussie’ heb ik binnenkort in huis. Al heb ik over dit boek tamelijk kritische maar ook nogal summiere besprekingen gelezen, ben ik wel benieuwd hoe daar toen over werd geschreven. Het is pre-van Baarda en zelfs pre- Jeurissen en Moerland, maar er hebben wel vele prominenten uit de antroposofische beweging een bijdrage aan geleverd (van der Meulen, Lievegoed, Ploeger). Dus wie weet. Al ken ik de kritiek al enigszins, ik beloof dat ik de argumenten eerlijk zal wegen. Dit zal toch wel anders zijn dan het niveau van de Brug (begrijp nog steeds niet waarom de Nederlandse antroposofen zich niet per direct distantiëren van deze holocaustontkenners, in plaats van boos naar mijn speldenprikje te gaan zitten blazen). Ben zeker benieuwd naar Bernard Lievegoeds bijdrage (heb een zeer kritische opmerking in zijn richting gemaakt, maar ken verschillende familieleden van hem vrij goed en heb zelfs zijn vrouw heel vroeger ontmoet). Toch een tegemoetkoming aan Paul Heldens. Zal ook kijken of ik nog iets met zijn andere literatuursuggesties kan doen. Heb ook meer dingen te doen dan me drukmaken over de antroposofie, maar er zal in de komende weken wel een ‘Geloof in kabouters II’ worden gelanceerd. Zal dat ook iets minder polemisch en/of ironisch doen. Het zal hoe dan ook een veel genuanceerder verhaal worden.
PS hoe men bij de Brug over de Nederlandse antroposofen denkt blijkt wel uit deze twee fantastische bijdragen:
http://users.pandora.be/antroposofie/vanaf40/b48met/b48.htm#toek
en
http://users.pandora.be/antroposofie/diabasis/b14eur.htm
Ik zou zeggen, ga dit eens aanpakken. Lees de onderstaande maar, daar ligt het werkelijke probleem:
http://users.telenet.be/antroposofie/vanaf40/b45.htm
Floris,
Ben je zeker dat wat zich achter die linken bevindt over Nederlandse antroposofen gaat?Ik vond alleen volgende stukken.
(…) Het bestuur van de Nederlandse Antroposofische Vereniging desavoeëerde Rudolf Steiner toen antroposofen verweten werd rassentheorieën te verkondigen.
We vragen ons af of een beetje meer moed niet op zijn plaats was geweest en men niet beter radicaal op het standpunt van het Vrij Geestesleven was gaan staan. In zijn theosophische tijd steunde Rudolf Steiner de voorzitster van de Vereniging toen die een man die bekend stond om zijn knapenliefde, Charles Leadbeater (1847-1934)18, terug wilde opnemen in de Vereniging (nadat die er eerder zélf uitgetreden was). (…)
(…) De anthroposofen van toen waren niet slechter dan die van nu; ook nu schieten ze tekort. Een recent voorbeeld uit Nederland: een 6-uurdurend gesprek met Christof Wiechert, in verband met het vermeende racisme van Rudolf Steiner, wordt door radiomensen zodanig verknipt dat bepaalde antwoorden volgden op vragen die in een andere samenhang waren gesteld. Dit met de bedoeling een sensationeel programma te kunnen uitzenden en/of de anthroposofie in een slecht daglicht te stellen. Het opzet slaagt: grote opschudding in Nederland. Vooraleer de zaak op haar waarheidsgehalte is onderzocht -heeft Christof Wiechert inderdaad racistische beweringen geuit?-, beslist het bestuur van de Anthroposofische Vereniging om Christof Wiechert, haar eigen vice-voorzitter notabene, te desavoueren, en eigenlijk Rudolf Steiner erbij (in een betaalde advertentie in de dagbladen). De moed ontbrak om tegen een publieke opinie in te gaan die bepaalde feiten niet meer wíl zien (de vaststelling dat er blanke en zwarte mensen zijn wordt nu al beschouwd als een oordeel). Moed tot de waarheid, moed tot de daad. (…)
En dan deze waar geen Nederlanders in voorkomen, maar die wel iets zegt over antroposofen:
We hebben nogal vlug de neiging om moedeloos te worden wanneer we lezen over de formidabele mogelijkheden van de tegenmachten. Maar ook de antroposofen hebben ongekende mogelijkheden : Ooit zei Rudolf Steiner tegen Assja Toergenjef dat de bolsjevisten nooit aan de macht zouden gekomen zijn indien er op dat moment in Rusland maar 12 ware antroposofen waren geweest ! Slechts twaalf !
De ware antroposoof werkt op twee fronten:
1) De innerlijke arbeid, de geestesscholing door concentratie- en meditatieoefeningen.
Het ziet ernaar uit dat de uiterlijke vrijheid altijd meer gaat ingeperkt worden. Des te belangrijker wordt het om onze innerlijke vrijheid te vrijwaren. Door de leugens en halve waarheden waarmee we dagelijks overspoeld worden, is nu niet alleen “Hoe verkrijgt men bewustzijn op hogere gebieden” voor ons levensnoodzakelijk, maar ook hoe men bewustzijn op lagere gebieden verkrijgt : wat is realiteit, wat is waarheid, daarom is dus ook “De Filosofie der vrijheid” noodzakelijk, voor het tweede punt :
2) Het studiewerk om zelf tot klare begrippen te komen omtrent geld, gemeenschap, democratie.
We verwijzen naar de vorige Brug waar Koezmitsj schreef over de noodzaak om ’s morgens de krant te lezen en in gedachten al de leugens en verdraaiingen te corrigeren.
Interessant?
Groet
Ramon