Het Kalmthoutse Rinkrank noemt zichzelf een school vol beeld en klank. De voorbije twee jaar moest de school wel een toontje lager zingen, want ze kent een grote leerlingenuitstroom: een 70-tal leerlingen zou de school al verlaten hebben. Dat komt ongeveer neer op een derde van het totale leerlingenbestand. In mijn bericht van 9 juli 2008, Wordt men krank in Rinkrank?, liet ik al verstaan dat er iets niet pluis was in die school.
…Zonder afbreuk te willen doen aan de mensen die er elke dag staan om die school vorm geven, lijkt het erop dat Rinkrank aan het verglijden is van een onafhankelijke school die op een sterke visie is gebouwd, naar een project dat zich profileert met een ‘visie’ die gebaseerd is op door steinerscholen uitentreuren herhaalde clichés. Of hoe het gevaar bestaat dat een bezield project geleidelijk aan kan worden uitgehold tot lege vorm. Het heet nu zelfs zo dat het initiatief Rinkrank is ontstaan uit steinerpedagogie…
Dat was vorig jaar. Nu blijkt deze uitholling, gezien het aantal vertrekkende leerlingen, te worden bevestigd. Tijd dus om het meest recente inspectieverslag door te nemen. De belangrijkste passages uit het verslag, vooral beoordelingen en conclusies, worden hieronder weergegeven.
Schooldoorlichtingsverslag Rinkrank: juni 2007
De school werd in 1997 opgericht als een methodeschool, gebaseerd op de Steinerpedagogiek. De stichter van de school was tegelijkertijd ook directeur en pedagogisch begeleider. Nadat hij zijn taak als directeur neerlegde, bleef hij nog wel lid van het schoolbestuur en pedagogisch begeleider van de school. Ook deze opdrachten oefent hij momenteel niet meer uit. Uit de gesprekken blijkt dat dit een gevolg kan zijn van het feit dat hij zich niet kan verzoenen met de huidige gang van zaken in de school en actuele beleidsstandpunten. De school heeft, nadat de stichter-directeur zijn ambt neerlegde, op korte tijd verschillende directeurs gekend. Aanvankelijk werkten de nieuwe directeurs onder de voortdurende pedagogische leiding van de stichter. Sinds kort nemen twee collega’s de directiefunctie waar in een duobaan. De school bestempelt zichzelf niet expliciet als een Steinerschool, maar vertoont in de dagelijkse werking wel een groot aantal kenmerken hiervan. Ze noemt zichzelf een cultuurgerichte school geïnspireerd door de Steinerpedagogiek.
Basisvorming als samenhangend geheel realiseren
Het pedagogische project van de school kenmerkt zich door een aantal zeer specifieke schooleigen accenten en is geïnspireerd op het Steinerleerplan. De leerkrachten geven in de gesprekken echter aan dat ze nooit de totaliteit van het Steinerleerplan zullen, kunnen of willen nastreven.
Beoordeling
De decretaal vastgelegde ontwikkelingsdoelen en eindtermen en het leerplan zijn bij het team te weinig bekend. Ze vormen niet de uitgangspunten waarop de school zich baseert om de leer- en vormingsinhouden te bepalen. Hierdoor realiseert de school in onvoldoende mate een basisvorming en kan ze niet aantonen dat de minimumdoelen door zoveel mogelijk leerlingen worden bereikt. De organisatie en de structuur van de school versterken de mogelijkheid tot een continu opgebouwd onderwijs en een horizontale samenhang. Grote delen van het aanbod zijn nauwelijks op de leefwereld van de kinderen afgestemd en daardoor weinig werkelijkheidsgericht. De school streeft weinig intentioneel productieve leersstrategieën na.
Brede ontwikkeling realiseren
Beoordeling
De school streeft nadrukkelijk een harmonische ontwikkeling van de kinderen na. Ze hecht een zeer grote waarde aan een stimulerend pedagogisch klimaat en toont dat in de praktijk.
Zorgbreedte realiseren
Beoordeling
Het ontbreekt de school aan een richtinggevende visie op haar zorgbeleid. De wijze waarop de leerkrachten met de zorgopdracht omgaan, is sterk individueel verschillend en intuïtief. Dit resulteert in een weinig doordachte en systematische aanpak van specifieke noden van de kinderen en een zorgbrede werking.
Beschikken over een gezamenlijke doelgerichtheid
Beoordeling
De schoolwerking is gebaseerd op een duidelijke visie en een welomschreven pedagogisch project. Deze worden door alle teamleden eensgezind en nadrukkelijk ondersteund. De school heeft een kenmerkend profiel, is in de omgeving als een alternatief onderwijsconcept gekend. Ze positioneert zichzelf sinds kort als methodeschool in de eigen omgeving.
Beschikken over een intern leiderschap om een eigen beleid te voeren
Beoordeling
Vanuit de traditie draagt de directie het interne leiderschap van de school. Ondersteunde netwerken zijn hierdoor geen verworvenheid in de school. Vanuit een blijkbaar doctrinair richtinggevend leiderschap evolueert het team mondjesmaat en onder de nieuwe directie naar een besef dat het team mee het schoolbeleid kan aansturen. De huidige directie bewaakt de koers van de school en geeft richting aan het werk maar beseft dat er nog een hele weg is af te leggen en dat de school zich op een scharniermoment bevindt.
De school beschikt over een voldoende sterk intern leiderschap.
Beschikken over het vermogen tot communicatie en overleg
Beoordeling
De school beschikt in ruime mate over het vermogen tot interne en externe communicatie en overleg en besteedt hieraan veel aandacht.
Beschikken over ruimte voor professionele ontwikkeling
Beoordeling
Omdat de school zich halsstarrig inkapselde in haar eigen project zijn een groot aantal ontwikkelingen in het onderwijs aan de school voorbijgegaan. Tot nu toe bestond nascholing en vorming bijna uitsluitend uit de inbreng van de stichter en pedagogisch leider van de school. Hierdoor bestond de professionele ontwikkeling van de teamleden in hoofdzaak op het zich confirmeren met de rigide richtlijnen en werkwijzen. Sinds kort krijgt het team kansen om de blik te verruimen.
Synthesebeeld
De school kende in zijn bestaan een gestage groei. Na de 53 kinderen uit de beginjaren telt de school op dit ogenblik meer dan 180 kinderen in de kleuter- en lagere afdeling. De kleuterafdeling bestaat uit een onthaalklas voor de jongste kleuters en leeftijdsgemengde groepen. Het specifieke pedagogische project van basisschool RinkRank voorziet combinatieklassen in de lagere afdeling met twee cycli. Een onderbouw van eerste tot derde, en een bovenbouw van vierde tot zesde leerjaar. Hierdoor bestaat een klas uit drie leerjaren die elk geleid worden door een titularis die zijn klasgroep gedurende drie jaar volgt. Het gebouw is zo ingedeeld dat deze organisatievorm ook praktisch haalbaar is.
Nadat de stichter, bezieler en pedagogisch leider als directeur van de school met pensioen ging, volgden op zeer korte tijd drie directies elkaar op. Sinds kort wordt de school geleid door twee directeurs in een duobaan. De herschikking van klasgroepen in de gebouwen leidde tot het doorbreken van het principe van de combinatieklassen. Om allerlei redenen, maar vooral door het verlaten van de driejarige combinatieklassen kon de bezieler, stichter en pedagogische leider van de school zich blijkbaar niet meer met de werking verzoenen. Hij nam ontslag in het schoolbestuur en is niet langer de pedagogische begeleider van de school. Een uitgebreide polemiek hieromtrent is ter inzage op het internet. De zeer sterk sturende leiding viel hierdoor weg. Een groot aantal leerkrachten is opgelucht en voelt een zekere druk wegvallen. Dit brengt een meer gedeelde en eigen verantwoordelijkheid mee en het team is vastbesloten om het schoolontwikkelingsproces als een gezamenlijke opdracht op te nemen. Een groot aantal teamleden ontdekt dat er, in tegenstelling met het verleden, nu op een constructieve wijze dingen in vraag kunnen gesteld worden.
Tegelijkertijd is het de vaste overtuiging van het team om de eigenheid van het pedagogische project RinkRank onverkort te bewaken en te bewaren. De meeste collega’s betreuren echter de ernstige interne spanningen in het leerkrachtenteam die dit schoolontwikkelingsproces dreigen te bemoeilijken.
Conclusies
Voor het onderwijskundig en schoolorganisatorisch functioneren moeten de volgende tekorten worden weggewerkt:
- De school streeft in onvoldoende mate de decretale ontwikkelingsdoelen na en realiseert in onvoldoende mate de eindtermen.
- De zorgbrede opdracht is onvoldoende systematisch en geïntegreerd in de schoolwerking.
Voor het risicobeheersingsbeleid moeten volgende tekorten worden weggewerkt:
- De school beschikt niet over een recent brandpreventieverslag.
- Het keuringsverslag van de elektrische installatie vermeldt inbreuken.
Voor de naleving van de andere wettelijke bepalingen moeten de volgende tekorten worden weggewerkt:
- De school realiseert in onvoldoende mate een goedgekeurd leerplan (Decreet Basisonderwijs 25/02/1997, Art. 45. § 1, § 2).
Advies
In uitvoering van het Decreet van 17 juli 1991, inzonderheid het artikel 5, alsmede in uitvoering van het Besluit van 2 februari 1999, artikel 10, wordt een gunstig advies voor de schooljaren 2006-2007, 2007-2008,
2008-2009 en 2009-2010 uitgebracht voor verdere erkenning en subsidiëring.
Vanaf 1 september 2010 moet de school kunnen aantonen dat de tekorten, die in de conclusies worden vermeld, zijn weggewerkt. Het verslag van deze controle maakt integraal deel uit van dit schooldoorlichtingsverslag.
