‘Er wordt hard gewerkt.’ Wanneer ik deze woorden hoor, kan ik het niet nalaten de wenkbrauwen te fronsen. Waarom moet dat gezegd worden? Als er hard wordt gewerkt, ziet men dat toch? Of wordt het op zijn minst ergens zichtbaar gemaakt. In steinerscholen zegt men het om de haverklap: ‘We hebben hard gewerkt. We werken hard. Het is veel werk. Hier wordt gewerkt. Ik heb werk.’ En inderdaad: er zijn mensen die betaald worden om te praten. Als dat voortdurend praten echter met de regelmaat van een Zwitserse klok tot niets leidt, mag men dat eigenlijk geen werk noemen, maar eerder geleuter. Een voorbeeld?
Ik maakte naar aanleiding van een probleem dat ik als ouder met een van hun scholen had de Federatie van Steinerscholen in Vlaanderen er attent op dat een van hun doelstellingen het bemiddelen in conflictsituaties is.
Antwoord van de federatie: ‘Dat is niet de weg die we als federatie willen gaan’.
Op hun website stond nochtans in de rubriek ‘doelstellingen’ te lezen:
‘Op verzoek van één of meerdere partijen is het mogelijk dat ’de federatie’ een bemiddelende rol op zich neemt in een geschil. De raad van beheer zal een duidelijke procedure uitschrijven volgens dewelke een dergelijk initiatief tot stand kan komen. Deze procedure moet nog worden goedgekeurd door de algemene vergadering’
Toen ik in op 28 november 2007 vroeg wat die in 2003 aangekondigde procedure inhield, kreeg ik geen antwoord. Wel was de tekst minder dan drie maanden later vervangen door deze tekst:
‘Geschillen en problemen kunnen steeds ontstaan in een dynamisch evoluerend systeem dat juist gekenmerkt wordt door initiatieven van individuen of van groepen.
Wanneer er een conflict is binnen één school wordt in eerste instantie het hele klachten- en conflicten behandelingsplan van de betreffende school gevolgd. Elke school verbindt er zich toe zo een klachtenbemiddelingsplan en -procedure op te stellen en te implementeren. Dit plan kan voorzien in een bemiddeling door een externe partij. In dat geval kan de vraag ook aan de raad van bestuur van de federatie gesteld worden om te bemiddelen mits alle betrokken partijen dit verzoek ondersteunen.
Pas als er problemen zijn in een school of tussen scholen, waarvan de impact uitstraalt op de hele schoolbeweging, waarbij haar belangen geschaad worden, kan de federatie het initiatief nemen om hierbij te bemiddelen.’ (website FSV)
Deze vernieuwde tekst werd door de leden van de federatie bekrachtigd op 20 februari 2008. Het grote verschil met de vorige tekst is dat individuele ouders officieel geen rechtstreekse hulp van de federatie meer kunnen inroepen. Niet dat daar voordien enig gevolg aan werd gegeven, maar kom…het was theoretisch mogelijk. Met de nieuwe tekst is het zo dat pas wanneer beide partijen, dus ook de school, willen dat de federatie bemiddelt individuele ouders worden gehoord. Als een school echter van haar gelijk is overtuigd en de ouders negeert, zie ik die school niet vlug akkoord gaat met bemiddeling door de federatie. En dan nog. De federatie trekt zich in wezen niets aan van geschillen tussen school en ouders, waarbij ouders en hun kinderen het steevast moeten afleggen tegen de macht van een door de overheid gesubsidieerde schoolorganisatie. Temeer daar steinerscholen veel geld van ouders krijgen waarmee naar hartenlust juridische procedures tegen ‘moeilijke mensen’ of dito instanties kunnen worden bekostigd.
Eigenlijk geeft de vernieuwing van de tekst iets heel anders weer, namelijk dat de federatie niet verwacht had dat ooit een ouder beroep zou doen op hun klachtenbemiddeling. Dat blijkt al uit hun antwoord dat klachtenbemiddeling ‘niet hun weg’ is. Waarom staat, excuseer, stond het dan wel zo in hun doelstellingen alsof klachtenbemiddeling wel hun weg is? Waarschijnlijk omdat het mooi klinkt en de indruk wekt dat er mag geklaagd worden. Tot er wordt geklaagd. Dan wordt er door de federatie geen gevolg aan de klacht gegeven en past men in allerijl de doelstellingen op zo’n manier aan dat het heel moeilijk wordt om nog te kunnen klagen. Want de tekst volledig verwijderen gaat niet. Zo valt te hard op dat er geen ruimte is om te klagen. Het meest onzinnige is nog dat om die tekst in de doelstellingen aan te passen de federatie het bestuur bijeenroept om te ‘vergaderen’, waardoor die vaudeville een officieel karakter krijgt.
Even terugblikken:
1) in 2003 kondigt de federatie in haar doelstellingen aan een procedure te zullen uitwerken waarin zal worden beschreven hoe ze zullen bemiddelen bij geschillen in scholen
2) in november 2007 vraag ik de federatie welke die procedure is, zonder antwoord te krijgen
3) in februari 2008 zijn de doelstellingen van de federatie in die mate aangepast dat ouders bij geschillen met de school slechts beroep op de federatie kunnen doen met toestemming van de school, en omgekeerd
4) de procedure waarvoor de federatie 5 jaar tijd heeft nodig gehad om ze uit te schrijven en goed te keuren, is niet meer dan zes zinnen lang:
Ja, de ouders van leerlingen in steinerscholen mogen weten waarvoor ze elke maand een flinke som aan de scholen betalen. Maar ik kan niet zeggen dat er door de federatie niets wordt gedaan. Ieder jaar is gemiddeld anderhalve zin van de ‘procedure’ neergeschreven. Hoeveel boompjes daarentegen zijn opgezet en vervolgens omgezaagd om tot deze ‘neerslag’ te komen weet ik niet, maar het zullen er heel veel zijn geweest. Toch zonde dat er zoveel bomen zijn gesneuveld om zo weinig papier te verbruiken.
Ramon DJV
De volledige tekst vindt je op www.steinerscholen.be onder de rubriek visie/missie
Nog iets over tekstvervormingen vind je in het artikel Antroposofie geen schadelijke sekte?
