De Nederlandse filosoof Van den Berg ergert zich aan het feit dat een antroposoof aan de unief les mag geven.
Floris van den Berg (1973) is een Nederlandse filosoof, directeur van de seculier-humanistische denktank Center for Inquiry Low Countries en bestuurslid van vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte. Van den Berg schrijft over secularisme, atheïsme, dierethiek, milieufilosofie, mensenrechten en onderwijs. Hij is op 14 April 2011 gepromoveerd aan de Universiteit van Leiden op zijn proefschrift over universeel subjectivisme, een politiek, filosofische en ethische theorie om te komen tot een rechtvaardiger samenleving. (Bron: Wikipedia)
Naar aanleiding van een voordracht van antroposoof Hugo Verbrugh schreef Van den Berg een scherpe kritiek over Verbrughs betoog (dat plaatsvond op de vrijdenkersdag van 11 mei 2011 georganiseerd door vrijdenkersvereniging De Vrije Gedachte). Van den Bergs kritiek werd op 15 mei j.l. gepubliceerd op de website van de Humanistische denktank onder de titel ‘Onzin in het hol van de leeuw – de daverende onzin van antroposoof Hugo Verbrugh‘.
In Nederland zijn er antroposofische lagere en middelbare scholen, gebaseerd op de leer van de goeroe Rudolf Steiner (Verbrugh noemt hem steevast filosoof). Dat mensen een idiotie aanhangen is hun goedrecht, maar in onderwijs dient wetenschappelijke kennis en de wetenschappelijke methode centraal te staat, de leer van Steiner kan op vele punten de kritiek der rede niet doorstaan en is in strijd met wetenschappelijke kennis. Doordat Verbrugh aan een universiteit verbonden is (de EUR) geeft dat cachet aan de antroposofie (immers er zijn ook academische antroposofen….).
Zolang er mensen als Verbrugh hun onzin, zelfs op universiteiten, verkondigen dan blijft vrijdenken, juist in in verenigingsverband, hard nodig.
Waar Van den Bergs ergernis vandaan komt, verwoordt hij op dezelfde scherpe manier.
Mijn ergernis over de voordracht van Verbrugh kwam toen hij meldde dat hij docent filosofie (ethiek) was aan de EUR. Iedereen mag vanzelfsprekend idiote opvattingen koesteren, daarover schrijven en spreken, of een vereniging vormen (zie www.antroposofie.nl bijvoorbeeld) maar het is een aanfluiting dat een universiteit als bolwerk van wetenschap en kritisch denken een antroposoof aangesteld kan hebben. Een antroposoof bij filosofie is als een astroloog aangesteld bij academische astronomie.
Wat ook interessant is om te zien, is dat Van den Berg, niet in zoveel woorden, zegt wat al vaak ter sprake is gekomen (o.a. in Bewuste begripsverwarring, Indoctrinatie en Geschiedenisonderwijs): dat Steiners gedachtegoed onder een andere noemer wordt aangeboden.
Veelvuldig gebruikte Verbrugh het woord filosofie, en hij houdt filosofie en antroposofie niet gescheiden. Voor hem is antroposofie de ware filosofie. (…) Wanneer filosofie ook gebruikt wordt voor antroposofie, dan is er sprake van semantische verdunning, zoals in de homeopathie. En zoals er bij homeopathische verdunning er geen molecuul van de zogenaamd werkzame stof meer in de oplossing zit, zo is alle betekenis van het begrip filosofie verdwenen wanneer dit ook de antroposofie omvat.
De reactie van Verbrugh liet niet lang op zich wachten. Op zijn blog diende hij Van den Berg van repliek op wat de typische antroposofische manier zou kunnen worden genoemd. Verbrugh heeft namelijk wat achtergrondinformatie over Van den Berg gepubliceerd. Daaruit blijkt o.a. dat deze laatste ooit aan Zen-boeddhisme heeft gedaan, wat waarschijnlijk voor Verbrugh leuk is om te zien, daar Van den Berg atheïst is. Die is echter niet onder de indruk, want hij reageert er zo op.
Dag Hugo, Dank voor je bericht. Is onderstaande jouw column of alleen een intro? Grappig dat je mijn filosofische consultancy hebt weten op te vissen!
Dat Verbrugh die informatie heeft opgevist zou kunnen, maar het is meer waarschijnlijk dat Verbrughs medewerker, de antroposoof Frans Wuijts, die heel gedreven is in het proberen blootleggen van andermans psyche, die informatie aan Verbrugh heeft doen toekomen. Wuijts liet overigens op zijn eigen gekende manier van zich horen.
Frans Wuijts 19-05-2011 13:47
@HugoIk heb even naar enkele You Tube filmpjes gekeken met Floris van den Berg in beeld en aan het ‘woord’. Dat geeft me aanleiding tot het even beoefenen van de vrijheid van meningsuiting:– Ik vind dat Floris van den Berg niet kan denken.
– Ik vind dat Foris van den Berg gek is.
– Ik vind dat Floris van den Berg een schande is voor de filosofie.
He he…dat is er uit. Eigenlijk is de stumper (vind ik) enige aandacht of discussie niet waard, vind ik.
Een stumper = zielig persoon met wie je medelijden hebt;
3 letters RUL – SUL
4 letters DUTS – KNUL – KRUK – WURM
5 letters BLOED – DROMM – KALIS – LIJDER
6 letters DOMKOP – HARDER – PAUPER – SUKKEL – TOBBER – DOPPER
7 letters KLUNGEL – ONBENUL – SLOEBER – STAKKER – STUNTEL – SUFFERD – TOBBERD – TREUZEL
9 letters LABBERLOT – STOETHASP – SUKKELAAR – DOMPELAAR
10 letters KLUNGELAAR – ZIELENPIET – ZIELENPOOT
16 letters BEKLAGENSWAARDIG
Op de site van de Humanistische denktank duikt diezelfde Frans Wuijts vervolgens vijf dagen later op met een aan Van den Berg gerichte reactie onder zijn nieuwe stuk over antroposofie en zegt daar tegen VdB:
Je bent ook niet ingegaan op mijn ‘oproep’ tot enige empathie en hoffelijkheid, opdat er iets zindelijker met elkaar kan worden gecommuniceerd.
Frans lijkt niet dadelijk de meest geschikte persoon om zo’n oproepen te doen. En Verbrugh? Die had eerder op de Humanistische denktank ook al van zich laten horen, maar toen hij geen antwoord van Van den Berg kreeg en ik hem een paar vragen stelde, liet hij zich niet meer opmerken.
Hallo Hugo,
Ik zag net dat je in je blogbericht van vandaag verwijst naar dit artikel en de reactie van Herman Boswijk.
Mijn stelling dat jij niet gelooft in reïncarnatie, maar het als een gegeven ziet, lijk je te aanvaarden.
Het is op zijn minst opmerkelijk dat je je niet duidelijker of ontegensprekelijk, uitspreekt over:
Of je nu wel of niet in reïncarnatie gelooft?
Of je reïncarnatie als een gegeven ziet?Dat lijken mij geen moeilijke vragen. Je hoeft daar voor mij ook geen heel verhaal voor te doen. Een eenvoudige ja of nee sluit al dadelijk veel misverstanden uit.
Maar misschien houd jij die liever in stand? Is het een van die verduisterende geheimen die, zoals Van den Berg uit je voordracht haalt, belangrijk zijn in de antroposofie?
Een reactie kwam er niet en ook op zijn blog gaf Verbrugh niet thuis. Begrijpelijk, want als hij een van deze twee vragen met ja of nee beantwoordt, bekent Verbrugh kleur. Ofwel gelooft hij in reïncarnatie en dan is zijn stokpaardje dus een geloof (waar niks op tegen is). Ofwel ziet hij reïncarnatie als een gegeven, maar dan weerspreekt hij de wetenschap. Maar antroposofen bekennen niet graag kleur. Van den Berg formuleert het zo:
Antroposofen behoren tot de schare mensen die zoekende en dolende willen zijn en die vaagheid en geheimzinnigheid prefereren boven het licht der rede.
En dat heeft met hedendaags onderwijs weinig tot niets te maken, behalve dan in antroposofische scholen.
Geachte heer van den Berg,
Aangaande de vraag of de filosofie van Rudolf Steiner de kritiek der rede kan doorstaan verwijs ik u graag naar het proefschrift van J. Sijmons: Phaenomenologie und Idealismus (Struktur und Methode der Philolosophie Rudolf Steiners), Schwabe Verlag Basel, 2008).
Desgewenst kan ik het u ter lening en lezing toezenden.
Met vriendelijke groet,
Taco Kramer, Zutphen
De discussie n.a.v. ‘het schandaal’ (Hugo Verbrugh als hoogleraar) gaat door. Nu op Civis Mundi.
Enno Nuy, Antroposofie: esoterisch ietsisme?
http://www.civismundi.nl/index.php?p=artikel&aid=1793
Antroposoof Hugo Verbrugh, Een nieuw fenomeen: zelfbedrog met voorbedachten rade. http://www.civismundi.nl/index.php?p=artikel&aid=1792