Ik heb het erover in mijn boek, maar twee jaar geleden vermeldde ik het probleem ook al in ‘Staan in steinerscholen echt onbevoegde leraren voor de klas?’.
Er staan in steinerscholen inderdaad vaak onbevoegde of niet pedagogisch opgeleide mensen voor de klas, al is daar de laatste jaren veel verbetering in waar te nemen. Toch geven steinerscholen nog altijd liever de voorkeur aan niet-bevoegde leerkrachten die achter de filosofie van de school staan, dan aan bevoegde leerkrachten die niet bekend zijn met de manier van werken in steinerscholen.
In Nederland bevestigt het ministerie van onderwijs alvast dat dit voor de steinerscholen (vrijescholen) in Zutphen opgaat. Eén op drie leraren blijkt er onbevoegd te zijn. En laat nu precies Zutphen, waar meerdere steinerscholen zijn gevestigd, voor steinerschoolleraren in de Lage Landen zijn wat Mekka voor moslims is. Elke zomer is er een trek van steinerschoolleraren naar Zutphen, waar de zogenaamde Zutphense Zomercursus doorgaat. In een van de scholen met een groot aantal onbevoegde leraren. Daar worden leraren bijgeschoold of klaargestoomd voor wat in het volgende schooljaar komen gaat. Een geschikt diploma om les te kunnen geven, is er blijkbaar geen vereiste.
ZUTPHEN/LOCHEM – Het Stedelijk Daltoncollege en de Vrije School (beiden in Zutphen) hebben in deze regio de meeste onbevoegde leerkrachten in dienst.
Dat blijkt uit de site www.bevoegd.nl .
Op die site van het ministerie van onderwijs kunnen leerlingen en ouders van iedere school voor voortgezet onderwijs bekijken hoeveel docenten per vak de juiste papieren op zak hebben.
Het Stedelijk Dalton zit op 27 procent aan onbevoegde leerkrachten. Het voortgezet onderwijs van de Vrije School (Berkel en IJssel samen) scoort met 32,5 procent nog hoger.
Bron: De Stentor
Scoort nog hoger wat het aantal onbevoegde leraren betreft. Meer dan waarschijnlijk is er een verband te leggen met wat in het vorige artikel op deze site aan bod kwam: leerachterstanden. Daar haalde ik een moeder aan die naar aanleiding van problemen op een Amsterdamse steinerschool vertelde:
Een groot deel van het onderwijzend personeel van de GGS was niet capabel.
Het hoeft niet altijd zo te zijn, maar onbevoegd en onbekwaam gaan vaak hand in hand.
Ramon DJV
Kijk Ramon, dat bedoel ik nu met denigrerend. Je lijkt elke mogelijkheid aan te grijpen om de vrijescholen (Steinerscholen) in het algemeen zwart te maken. Je citeert alleen wat in jouw kraam te pas komt. De reacties van de schoolleiders in het betreffende artikel laat je weg. En dan moet een citaat van één moeder als aanvullend bewijs dienen.
Ik heb zelf drie kinderen die de vrijeschool van begin tot eind hebben doorlopen. Eén zit nu op de kunstacademie, één weet niet wat ze wil en één studeert nu natuurkunde. Hun schoolloopbaan is heus niet zonder problemen verlopen en ik ken genoeg ouders die echt zijn teleurgesteld geraakt in bepaalde leerkrachten/onderwijzers of de school als geheel. Kortom, ik ken de vrijeschoolbeweging wel enigszins en weet dat het daar zeker geen paradijs is. Maar dat geldt voor het hele onderwijs, dat weet je net zo goed als ik. En niet alleen nu. Ik heb zelf ook (niet op een vrijeschool) incapabele leraren gehad en jijzelf ongetwijfeld ook. Wel bevoegd en toch onbekwaam komt ook vaak voor.
Ik kan begrijpen dat je, vanwege je persoonlijke ervaringen en alle verhalen die je sindsdien hebt vernomen, misstanden aan de kaak wilt stellen. Maar je slaat wel erg door en wordt geregeld rancuneus en haatdragend. Het is denk ik vooral daarom dat hier zo weinig mensen reageren. C’est le ton qui fait la musique.
En dat is jammer, want zo horen we nooit het verhaal van de andere kant. Dat er leerkrachten tekort schieten is een feit, maar ik heb ook genoeg ouders meegemaakt die zelf niet goed ‘in hun vel zaten’ en (daardoor?) slechtopgevoede kinderen hadden. Maar jij lijkt er bij voorbaat van uit te gaan dat als er problemen optreden deze altijd aan de school te wijten zijn. En kritiek van de overheid, de inspectie of journalisten neem je volledig kritiekloos voor waar aan. In ieder geval citeer je ze erg graag. Ik mis de journalistieke nuance.
Dag Herman, bedankt voor je reactie. Ik ben het grotendeels niet met je eens. Ik vind in je tekst ook weinig inhoudelijke argumenten. Ik haal enkele stukken aan. Jouw tekst zet ik telkens tussen aanhalingstekens.
“Kijk Ramon, dat bedoel ik nu met denigrerend.
Je lijkt elke mogelijkheid aan te grijpen om de vrijescholen (Steinerscholen) in het algemeen zwart te maken.”
Hier doel je volgens mij op iets meer dan het stuk waarop je reageert. Ik zie zelf in bovenstaand bericht niets denigrerend. Misschien kan je zeggen waarover je struikelt. Zwart maken de scholen zichzelf wel. Ik beschrijf alleen maar hoe.
“Je citeert alleen wat in jouw kraam te pas komt. De reacties van de schoolleiders in het betreffende artikel laat je weg. En dan moet een citaat van één moeder als aanvullend bewijs dienen.”
Neen Herman, het citaat van de moeder hoeft niet als aanvullend bewijs te dienen. Het is wel de zoveelste keer dat iemand zoiets komt stellen en daarom haal ik het aan. Die wantoestanden zijn geen incidenten, maar maken deel uit van een structureel probleem. En als je met citeren wat in mijn kraam past, wilt zeggen dat ik mijn punt wil verduidelijken, snap ik niet goed wat daar fout aan zou zijn. Ik geef toch een link naar het artikel, zodat mensen kunnen checken? Ik doe aan bronvermelding.
“Ik heb zelf drie kinderen die de vrijeschool van begin tot eind hebben doorlopen. Eén zit nu op de kunstacademie, één weet niet wat ze wil en één studeert nu natuurkunde. Hun schoolloopbaan is heus niet zonder problemen verlopen en ik ken genoeg ouders die echt zijn teleurgesteld geraakt in bepaalde leerkrachten/onderwijzers of de school als geheel. Kortom, ik ken de vrijeschoolbeweging wel enigszins en weet dat het daar zeker geen paradijs is. Maar dat geldt voor het hele onderwijs, dat weet je net zo goed als ik. En niet alleen nu.”
Dat is toch echt een zwaktebod, hoor. De wantoestanden in de steinerschool verstoppen achter die van het onderwijs op zich. (Zo komt het toch op mij over). Er valt daar wel wat op te zeggen.
Dat de steinerschool geen paradijs is, net zomin als het hele onderwijs. Volledig mee eens. Er zijn denk ik weinig ouders die een paradijs verwachten wanneer ze hun kinderen naar school sturen. Wel verwachten ze in de eerste plaats goed onderwijs, met name om kinderen bijvoorbeeld minimaal de basisvaardigheden rekenen, lezen en schrijven aan te leren. Ik denk dat dat in het onderwijs in het algemeen nog tamelijk goed zit. Het is de steinerschool die er steeds maar weer in slaagt om zelfs dat niet te realiseren. In verhouding tot het gewoon onderwijs hoor je eigenlijk meer intrieste verhalen over steinerscholen dan over welk net dan ook. Een honderdtal steinerscholen in de Lage Landen tegenover duizenden reguliere scholen. Vanzelfsprekend komt over die reguliere scholen ook nu en dan wel wat rotzooi aan de oppervlakte. Maar niet in die mate zoals we dat van de steinerschool mogen ‘meebeleven’.
“Ik heb zelf ook (niet op een vrijeschool) incapabele leraren gehad en jijzelf ongetwijfeld ook. Wel bevoegd en toch onbekwaam komt ook vaak voor.”
Waarschijnlijk heb ik in de weinige uren dat ik op school heb doorgebracht ook wel eens een onbekwame leraar gehad. Ik weet het eigenlijk niet precies. Voor zover ik weet, moesten en moeten leraren in het reguliere onderwijs verantwoording afleggen over wat ze de kinderen al dan niet bijbrengen. Want als je als kind ieder jaar een andere leraar hebt, valt het meester A natuurlijk dadelijk op wanneer meester B de kinderen het schooljaar daarvoor weinig tot niets heeft bijgebracht. In de steinerschool is dat vaak afwachten tot na klas 6, niet? En dan heb je in het reguliere nog directeurs ook. Er zijn dus wel wat regulerende mechanismen aanwezig. Wat is in de steinerschool het regulerend mechanisme? De leraar moet zijn eigen heer en meester zijn en heeft alleen verantwoording af te leggen t.o.v. de geestelijke wereld?
“Ik kan begrijpen dat je, vanwege je persoonlijke ervaringen en alle verhalen die je sindsdien hebt vernomen, misstanden aan de kaak wilt stellen. Maar je slaat wel erg door en wordt geregeld rancuneus en haatdragend.”
Herman, je kent me niet. De gevoelens rancune en haat komen zelden bij me op.
“Het is denk ik vooral daarom dat hier zo weinig mensen reageren. C’est le ton qui fait la musique.”
Het aantal reacties (veel of weinig) op een bericht kan verscheidene oorzaken hebben. Aan de stijl zal het niet liggen (vgl. Geen Stijl), aan het aantal bezoekers ook niet, want dat zijn er het afgelopen jaar en half meer dan 45000 (zie statsteller). Misschien omdat antroposofen zelden of nooit deelnemen aan het publieke debat? Of omdat mensen die kinderen in een steinerschool hebben bang zijn om vrijuit te spreken? (Gezien de mails die ik ontvang via het reactieformulier lijkt me dat aannemelijk). Omdat er weinig mensen geïnteresseerd zijn in wat er gebeurt in steinerscholen? Nu goed, ik schrijf ook niet om reacties te verzamelen, maar wel om iets in het daglicht te stellen en vragen te beantwoorden. Bovendien wordt er op verschillende publieke terreinen gebruik gemaakt van mijn informatie. Zo erg zullen de teksten dus wel niet zijn.
“En dat is jammer, want zo horen we nooit het verhaal van de andere kant. Dat er leerkrachten tekort schieten is een feit, maar ik heb ook genoeg ouders meegemaakt die zelf niet goed ‘in hun vel zaten’ en (daardoor?) slechtopgevoede kinderen hadden. Maar jij lijkt er bij voorbaat van uit te gaan dat als er problemen optreden deze altijd aan de school te wijten zijn.”
Het verhaal van de andere kant? Er is toch echt genoeg promotiemateriaal vanuit de antroposofische beweging voorhanden.
Hoe ouders thuis met hun kinderen omgaan, is niet mijn zaak. Familieleven is een privé-aangelegenheid. Is het feit dat er slecht opgevoede kinderen rondlopen doordat ouders niet goed in hun vel zitten een excuus om slecht onderwijs af te leveren? De studie van Hilde Steenbergen, Reguliere en Vrije Scholen vergeleken (2009) toont trouwens juist aan dat leerlingen in steinerscholen zich minder goed in hun vel voelen en dat de relatie met de leerkracht niet zo goed is. Ik ga dus zeker niet naar ouders wijzen.
Een openbare school daarentegen is wel iets waarmee ik me mag uiteenzetten. Gelukkig mogen wij in het Westen nog kritiek uitoefenen op de overheid en de door haar bekostigde instellingen (waaronder scholen).
“En kritiek van de overheid, de inspectie of journalisten neem je volledig kritiekloos voor waar aan. In ieder geval citeer je ze erg graag. Ik mis de journalistieke nuance.”
Ik neem niets zomaar voor waar aan. Maar ik citeer inderdaad het liefst auteurs die hun bronnen kunnen vermelden (overheid, inspectie, journalisten). Daardoor is het moeilijker om iets vanuit antroposofische zijde te citeren. Ik zie het probleem niet? Zijn overheid, inspectie en journalisten in het algemeen geen betrouwbare bronnen?
Met citaten en cijfers van Nederland zijn wij niets! Een nuance zit ook in het erkennen dat de vrijeschool beweging in beide landen moeilijk te vergelijken zijn!
In de ontmoetingen met Belgische collega’s merk ik dat deze vaak hoger opgeleid zijn. Dus beste, gebruik liever de juiste cijfers!
Volgens mij gebruik ik de juiste cijfers (zie bronnen). In het artikel staat ook duidelijk dat het om Nederland gaat. En in de intro van deze site staat dat ik zowel Belgische als Nederlandse steinerscholen onder de loep neem. Goed lezen is belangrijk. Vooral als het over steinerscholen gaat.
De situatie in Nederlandse en Belgische steinerscholen is trouwens heel goed vergelijkbaar. Na te lezen in dit artikel: http://antroposofie.wordpress.com/2008/12/18/overzicht/
Beste, klopt een koe kan op een paard gelijken!
Als doctoraat student was ik op zoek naar wat er leeft over methodescholen. Maar ik zou deze verwijzingen absoluut niet durven gebruiken. Wel wat U schrijft als andere stem
Welke verwijzingen bedoel je en wat versta je onder ‘andere stem’?
Dat de steinerscholen over de grenzen heen perfect vergelijkbaar zijn en ook vergelijkbare problemen kennen, is niet iets dat ik zomaar kom stellen. In een dit jaar verschenen publicatie van Mieke Mosmuller, 15 jaar als moeder en schoolarts verbonden aan een steinerschool, kunnen we bijvoorbeeld lezen:
‘omdat de steinerschoolbeweging een organisme is, zijn haar leden niet eenvoudigweg afgescheiden delen, maar maken deel uit van het geheel. Zoals men aan een lichaamscel kan herkennen dat ze tot een bepaald organisme behoort, zo is het ook met het organisme van de steinerschoolbeweging. Ze wordt door een geestelijk wezen geleid dat zich in alle leden min of meer manifesteert. Dat wordt uiteraard ook nagestreefd. Daardoor leidt de gedetailleerde kennis van één deel ook altijd tot kennis van het geheel.’
(vrij vertaald uit Eine Klasse voller Engel, Mieke Mosmuller, Occident 2009)
Mag ik weten wat het onderwerp van je studie is en welk onderzoeksvoorstel je hebt gedaan?
beste mensen,
Hier ben ik weer
Ramon, zulke vragen stel je niet (ha,ha,ha). Zoals je ziet, krijg je er toch geen antwoord op. Ik heb al een heel klein voorbeeldje aangehaald over de onbekwaamheid, namelijk over de “machinenaailessen. Ik kan ondertussen al een boek schrijven over de Handwerklessen in het algemeen.
Maar ja, ik ben maar een moeder hé.
Het gezagsargument doctoraatsstudent gebruiken en verder geen argumenten aandragen getuigt van een ongekende zwakte (los van het feit dat u doctoraatsstudent ook fout schrijft). Als volgens u bronnen niet legitiem zijn of onbetrouwbaar moet u deze ook weerleggen met andere bronnen of ongerijmdheden dewelke dit bewijzen. Dat zou u als doctorandus (in spe) toch moeten weten?